Lactide (ลาคไทด์) หรือที่รู้จักกันในชื่อ polylactic acid (PLA) เป็นโพลีเมอร์ชีวภาพที่ได้รับความนิยมอย่างมากในวงการแพทย์และวิศวกรรมชีวภาพ เนื่องจากสมบัติที่โดดเด่นและความสามารถในการย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ
Lactide ถูกสร้างขึ้นจาก monomers ของกรดแล็กติก (lactic acid) ซึ่งพบได้ทั่วไปในร่างกายมนุษย์ ทำให้ PLA เป็นวัสดุที่เข้ากันได้ดีกับเนื้อเยื่อและไม่มีพิษต่อเซลล์ ข้อดีของ Lactide นั้นมีมากมาย ไม่ว่าจะเป็น:
- ความสามารถในการย่อยสลาย: PLA จะถูกสลายเป็นกรดแล็กติก ซึ่งร่างกายสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้
- ความแข็งแรง: PLA มีความแข็งแรงและทนทานเพียงพอสำหรับการใช้งานในอุปกรณ์ทางการแพทย์
- ความยืดหยุ่น: PLA สามารถขึ้นรูปได้หลากหลายรูปแบบ
Lactide และ polylactic acid (PLA)
ขั้นตอนการผลิต Lactide
กระบวนการผลิต Lactide เริ่มต้นจากการสังเคราะห์กรดแล็กติกจาก carbohydrate sources เช่น แป้ง หรือน้ำตาล จากนั้นกรดแล็กติกจะถูกนำมาทำปฏิกิริยา polycondensation เพื่อสร้าง chains ของ polylactic acid
Lactide มีทั้งแบบที่เป็น homo polymer (PLA) และ copolymer (poly(lactide-co-glycolide), PLGA) ซึ่งคุณสมบัติจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับ ratio ของ monomers ที่ใช้ในการผลิต
การประยุกต์ Lactide ในอุตสาหกรรม
Lactide ถูกนำมาใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น:
-
แพทย์:
- Scaffold (โครงสร้าง) สำหรับ tissue engineering: PLA เป็นวัสดุที่เหมาะสมในการสร้าง scaffold เนื่องจากมีคุณสมบัติ biocompatible และสามารถย่อยสลายได้ scaffold จะช่วยสนับสนุนการเจริญเติบโตของเซลล์และเนื้อเยื่อ
- Sutures (ไหมเย็บแผล): PLA Sutures มีความแข็งแรงพอที่จะเย็บแผลและจะสลายตัวไปเองตามธรรมชาติเมื่อแผลหายดี
- Drug delivery systems: Lactide สามารถถูกนำมาทำเป็น microparticles หรือ nanoparticles เพื่อ encapsulate ยา ยาจะถูกปล่อยออกมาอย่างช้าๆ และควบคุมได้
-
บรรจุภัณฑ์: PLA ถูกนำมาใช้ในการผลิต bioplastics เช่น ถุงพลาสติก ถ้วยโฟม และขวด
-
อุตสาหกรรมอื่น: Lactide ยังถูกนำไปใช้ในอุตสาหกรรมยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ และเครื่องจักร
ข้อดีและข้อเสียของ Lactide
ข้อดี | ข้อเสีย |
---|---|
Biocompatible | Cost of production can be high compared to traditional plastics |
Biodegradable | Processing temperature and time may need optimization |
Mechanical strength suitable for many applications | Limited color options in its natural state |
Lactide ถือเป็น biomaterial ที่มีศักยภาพสูงและกำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากคุณสมบัติที่โดดเด่น การพัฒนาวัสดุ Lactide และ PLA ในอนาคตอาจนำไปสู่การผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น